Στην Κρήτη, όπως και σε πολλές άλλες περιοχές της Ελλάδας, η υφαντική τέχνη είναι μια παραδοσιακή και σημαντική δραστηριότητα, με τις ρίζες της να χάνονται στα βάθη των αιώνων. Οι δύο βασικές κατηγορίες αργαλειών που χρησιμοποιούνται είναι ο οριζόντιος και ο κάθετος αργαλειός. Ας δούμε αναλυτικά τις κατηγορίες αυτές:
Οριζόντιος Αργαλειός

Περιγραφή:
Ο οριζόντιος αργαλειός είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος αργαλειού στην Κρήτη. Αποτελείται από έναν ξύλινο σκελετό και έχει τις κλωστές του στημονιού τοποθετημένες οριζόντια. Αυτός ο τύπος αργαλειού επιτρέπει την παραγωγή διαφόρων ειδών υφασμάτων, από λεπτά και ευαίσθητα μέχρι χοντρά και ανθεκτικά.
Τρόπος Λειτουργίας:
- Στήριξη: Ο σκελετός του αργαλειού στηρίζει τις κλωστές του στημονιού.
- Πετάλια: Η υφάντρα χρησιμοποιεί ποδοκίνητα πετάλια για να αλλάζει τη θέση των κλωστών του στημονιού, δημιουργώντας το άνοιγμα για το πέρασμα της κλωστής του υφαδιού.
- Χτένι ή Βελόνα: Η κλωστή του υφαδιού περνάει μέσα από το άνοιγμα με τη βοήθεια ενός χτένιου ή βελονιού, και στη συνέχεια πιέζεται με δύναμη για να σφίξει το ύφασμα.
Χρήσεις:
Ο οριζόντιος αργαλειός χρησιμοποιείται για την παραγωγή διαφόρων ειδών υφασμάτων, όπως υφάσματα για ρούχα, κουρτίνες, τραπεζομάντηλα και άλλα είδη καθημερινής χρήσης. Η ποικιλία των προϊόντων που μπορούν να παραχθούν εξαρτάται από την επιδεξιότητα του υφαντή και την ποιότητα των υλικών.
Κάθετος Αργαλειός
Περιγραφή:
Ο κάθετος αργαλειός είναι λιγότερο διαδεδομένος στην Κρήτη, αλλά εξακολουθεί να έχει σημαντική παρουσία, κυρίως στην παραγωγή ταπήτων και χαλιών. Οι κλωστές τοποθετούνται κάθετα, και η υφάντρα εργάζεται σε όρθια θέση.
Τρόπος Λειτουργίας:
- Στήριξη: Οι κλωστές του στημονιού είναι τοποθετημένες κάθετα στον αργαλειό.
- Εργασία σε Όρθια Θέση: Η υφάντρα εργάζεται όρθια, τοποθετώντας τις κλωστές του υφαδιού με τα χέρια της.
- Σφιχτοί Κόμποι: Συχνά, οι υφαντές δημιουργούν σφιχτούς κόμπους για την κατασκευή των ταπήτων και των χαλιών, κάνοντας το ύφασμα πολύ ανθεκτικό.
Χρήσεις:
Ο κάθετος αργαλειός χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή ταπήτων και χαλιών, τα οποία είναι γνωστά για την ανθεκτικότητα και την περίτεχνη σχεδίασή τους. Αυτά τα προϊόντα είναι συνήθως πιο ανθεκτικά και διακοσμητικά, κατάλληλα για δάπεδα και τοίχους.
Συμπεράσματα
Οι δύο αυτοί τύποι αργαλειών αντικατοπτρίζουν τις διαφορετικές ανάγκες και χρήσεις της υφαντικής τέχνης στην Κρήτη. Ο οριζόντιος αργαλειός προσφέρει ευελιξία και είναι κατάλληλος για την παραγωγή ποικιλίας υφασμάτων, ενώ ο κάθετος αργαλειός επικεντρώνεται στην κατασκευή ανθεκτικών και διακοσμητικών ταπήτων και χαλιών. Η παράδοση αυτή παραμένει ζωντανή στην Κρήτη, προσφέροντας έργα τέχνης και πρακτικά αντικείμενα που συνδυάζουν αισθητική και λειτουργικότητα.