Aperçu des sections

  • Εισαγωγή

    Tout replier Tout déplier

    • Στην Κρήτη, η παραδοσιακή τέχνη της υφαντικής είναι βαθιά ριζωμένη στην πολιτιστική της κληρονομιά, με τις πρώτες ύλες να παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία. Τα κύρια υλικά που χρησιμοποιούνται περιλαμβάνουν μαλλί, βαμβάκι, λινάρι και μετάξι από τοπικές πηγές, τα οποία γνέθονται επιμελώς σε νήματα. Το μαλλί, που προέρχεται από τα πρόβατα του νησιού, προτιμάται για τη ζεστασιά και την ανθεκτικότητά του, καθιστώντας το ιδανικό για τη δημιουργία ανθεκτικών υφασμάτων όπως χαλιά και κουβέρτες. Το βαμβάκι, αν και λιγότερο κοινό, εκτιμάται για την απαλότητα και την αναπνευσιμότητά του, κατάλληλο για ελαφρύτερα υφάσματα όπως ρούχα και τραπεζομάντηλα. Το λινάρι, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή λινού, είναι πολύτιμο για την αντοχή και την λεία υφή του, ιδανικό για λεπτά ενδύματα και περίτεχνα διακοσμητικά κομμάτια. Το μετάξι, αν και πιο σπάνιο, είναι εξαιρετικά πολύτιμο για τη λάμψη και την απαλή του υφή, προσδίδοντας πολυτέλεια και φινέτσα σε κάθε ύφανση. Η προσεκτική επιλογή και προετοιμασία αυτών των πρώτων υλών είναι ουσιώδης, εξασφαλίζοντας την υψηλή ποιότητα και την ιδιαιτερότητα των κρητικών υφαντών προϊόντων, που είναι γνωστά για την τέχνη και την διαχρονική ομορφιά τους.

  • Μαλλι

    • Παραγωγή Μαλλιού:

      Το μαλλί στην Κρήτη προέρχεται κυρίως από πρόβατα που εκτρέφονται στην περιοχή. Οι ράτσες των προβάτων περιλαμβάνουν τις ντόπιες κρητικές φυλές, που είναι καλά προσαρμοσμένες στο κλίμα και το έδαφος της Κρήτης.
      Το κούρεμα των προβάτων γίνεται συνήθως μία φορά το χρόνο, την άνοιξη, όταν η ποιότητα του μαλλιού είναι καλύτερη.
      Πριν να μετατραπεί σε νήμα, το μαλλί έπρεπε να πλυθεί, να καθαριστεί και να χτενιστεί για να ισιώσει. Στη συνέχεια, οι ίνες γνέθονταν και περιπλέκονταν μεταξύ τους, ώστε να δημιουργήσουν ένα μακρύ, ομοιόμορφο νήμα.

      Εικόνα 

    • Ιδιότητες των Ινών Μαλλιού:

      • Μόνωση: Το μαλλί έχει εξαιρετικές μονωτικές ιδιότητες, παρέχοντας ζεστασιά το χειμώνα και δροσιά το καλοκαίρι.

      • Ελαστικότητα: Το μαλλί είναι ελαστικό και μπορεί να τεντωθεί χωρίς να χάσει το σχήμα του.

      • Απορρόφηση Υγρασίας: Μπορεί να απορροφήσει έως και 30% του βάρους του σε υγρασία χωρίς να φαίνεται υγρό.

      • Αντοχή στη Φλόγα: Το μαλλί είναι φυσικά ανθεκτικό στη φλόγα, γεγονός που το καθιστά ασφαλές για χρήση σε ρούχα και οικιακά κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα.

      Εικόνα

    • Ιστορικό και Πολιτιστικό Υπόβαθρο

      1. Ιστορική Σημασία:

        • Η εκτροφή προβάτων και η παραγωγή μαλλιού έχουν μακρά ιστορία στην Κρήτη, με αρχαιολογικά ευρήματα που χρονολογούνται από τη Μινωική εποχή. Το μαλλί προβάτων ήταν η κύρια ίνα που χρησιμοποιούσαν οι Μινωίτες για την κατασκευή ενδυμάτων.
        • Η υφαντική ήταν ένας από τους κύριους τρόπους έκφρασης της κρητικής παράδοσης και πολιτιστικής κληρονομιάς.

      2. Πολιτιστική Σημασία:

        • Η υφαντική με μαλλί είναι συνυφασμένη με την κρητική κουλτούρα και παράδοση. Τα σχέδια και τα μοτίβα που υφαίνονται στα κρητικά υφάσματα έχουν συχνά συμβολική σημασία και συνδέονται με την τοπική ιστορία και τον πολιτισμό.
        • Τα παραδοσιακά υφαντά και ενδύματα φοριούνται σε γιορτές, πανηγύρια και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις, διατηρώντας ζωντανή την κληρονομιά της περιοχής.

    • Χρήση στην Υφαντική

      1. Υφαντική και Νήματα:

        • Το μαλλί χρησιμοποιείται για την παραγωγή νημάτων που υφαίνονται σε υφάσματα ή πλέκονται σε ενδύματα.
        • Η διαδικασία περιλαμβάνει το καθάρισμα, το πλύσιμο, το χτένισμα, και το γύρισμα του μαλλιού σε νήματα.

      2. Τεχνικές Υφαντικής:

        • Υφαντική: Η παραδοσιακή υφαντική περιλαμβάνει τη χρήση χειροποίητων αργαλειών. Οι γυναίκες της Κρήτης ήταν γνωστές για τις δεξιότητές τους στην υφαντική και την κατασκευή πολύπλοκων σχεδίων και μοτίβων.
        • Πλέξιμο και Κέντημα: Το μαλλί χρησιμοποιείται επίσης για πλέξιμο και κέντημα παραδοσιακών ενδυμάτων και κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.

      3. Προϊόντα:

        • Ενδύματα: Παλτό, γιλέκα, κάπες, σαλβάρια (παραδοσιακές βράκες), ζακέτες, καπέλα και κάλτσες.
        • Οικιακά Προϊόντα: Χαλιά, κιλίμια, κουβέρτες, και ριχτάρια.
        • Διακοσμητικά Αντικείμενα: Παραδοσιακές φορεσιές, κεντημένα υφάσματα και διακοσμητικά τοίχου.

        Εικόνα

  • Βαμβάκι

    • Παραγωγή του Βαμβακιού

      Το βαμβάκι, αν και δεν είναι τόσο διαδεδομένο στην Κρήτη όπως το μαλλί, έχει σημαντική παρουσία στην ελληνική υφαντική παράδοση.
      Το βαμβάκι καλλιεργείται σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, με τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία να είναι οι κύριες περιοχές παραγωγής. Ωστόσο, υπάρχουν μικρές καλλιέργειες βαμβακιού και στην Κρήτη, κυρίως για τοπική χρήση. Η καλλιέργεια βαμβακιού απαιτεί ζεστό κλίμα και άφθονο νερό, συνθήκες που υπάρχουν σε κάποιες περιοχές της Κρήτης.
      Η κατασκευή υφασμάτων είναι η βασικότερη από τις διάφορες χρήσεις του βαμβακιού. Στην υφαντουργία οι ίνες του αποτελούν την κυριότερη ύλη.


      Εικόνα Εικόνα
       

    • Ιδιότητες των Ινών Βαμβακιού:
      • Απαλότητα: Το βαμβάκι είναι μαλακό και απαλό στην υφή, καθιστώντας το ιδανικό για ρούχα και υφάσματα που έρχονται σε άμεση επαφή με το δέρμα.

      • Απορρόφηση Υγρασίας: Είναι εξαιρετικά απορροφητικό, επιτρέποντας στο δέρμα να αναπνέει και να παραμένει στεγνό.

      • Ανθεκτικότητα: Παρόλο που είναι απαλό, το βαμβάκι είναι αρκετά ανθεκτικό και μπορεί να αντέξει στη φθορά και το πλύσιμο.

      • Υποαλλεργικό: Είναι υποαλλεργικό και δεν ερεθίζει το δέρμα, κάνοντάς το κατάλληλο για άτομα με ευαίσθητο δέρμα.

    • Ιστορικό και Πολιτιστικό Υπόβαθρο

      1. Ιστορική Σημασία:

        • Η καλλιέργεια και η χρήση βαμβακιού στην Ελλάδα έχουν μακρά ιστορία. Αν και η Κρήτη δεν είναι η κύρια περιοχή παραγωγής, το βαμβάκι εξακολουθεί να παίζει σημαντικό ρόλο στην τοπική υφαντική παράδοση.
        • Το βαμβάκι ήταν εισαγόμενο στην Κρήτη από άλλες περιοχές της Ελλάδας και της Μεσογείου, και χρησιμοποιούνταν μαζί με το μαλλί και το λινάρι για την παραγωγή υφασμάτων.

      2. Πολιτιστική Σημασία:

        • Τα βαμβακερά υφάσματα αποτελούν μέρος της καθημερινής ζωής στην Κρήτη, χρησιμοποιούνται για ενδύματα και οικιακά είδη.
        • Τα παραδοσιακά κεντήματα και υφαντά από βαμβάκι συχνά διακοσμούν τα κρητικά σπίτια και έχουν πολιτιστική και αισθητική αξία.
        • Οι τοπικές υφάντρες της Κρήτης είναι γνωστές για την ικανότητά τους να δημιουργούν όμορφα και ανθεκτικά βαμβακερά υφάσματα, διατηρώντας ζωντανή την παράδοση και την τεχνογνωσία τους.

    • Χρήση στην Υφαντική

      1. Υφαντική και Νήματα:

        • Το βαμβάκι χρησιμοποιείται για την παραγωγή νημάτων που υφαίνονται σε διάφορα υφάσματα. Τα νήματα βαμβακιού μπορούν να είναι λεπτά ή παχιά, ανάλογα με τη χρήση.
        • Η διαδικασία περιλαμβάνει τη συγκομιδή, το καθάρισμα, το χτένισμα, και το γύρισμα του βαμβακιού σε νήματα.

      2. Τεχνικές Υφαντικής:

        • Υφαντική: Οι παραδοσιακοί αργαλειοί χρησιμοποιούνται για την υφαντική βαμβακερών υφασμάτων. Οι γυναίκες της Κρήτης παράγουν διάφορα είδη υφασμάτων, από λεπτά υφάσματα για ρούχα έως παχιά υφάσματα για οικιακά είδη.
        • Κεντήματα: Το βαμβάκι χρησιμοποιείται συχνά για κεντήματα λόγω της δυνατότητάς του να βάφεται εύκολα και να διατηρεί τα χρώματα ζωντανά.

      3. Προϊόντα:

        • Ενδύματα: Φορέματα, πουκάμισα, εσώρουχα, μπλούζες και παντελόνια.
        • Οικιακά Προϊόντα: Σεντόνια, πετσέτες, κουρτίνες, τραπεζομάντηλα και χαλάκια.
        • Διακοσμητικά Αντικείμενα: Κεντημένα υφάσματα, κουβέρτες και καλύμματα επίπλων.

  • Λινάρι

    • Παραγωγή Λιναριού:

      Το λινάρι είναι φυτό που καλλιεργείται για τις ίνες του, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την παραγωγή λινών υφασμάτων. Στην Κρήτη, η καλλιέργεια λιναριού ήταν διαδεδομένη, αν και σήμερα έχει μειωθεί. Η αποστολή Πηνελόπη Gandhi – του Πανεπιστημίου των Ορέων, καλλιεργεί τα τελευταία 10 χρόνια ξανά στην Κρήτη το λινάρι, μια καλλιέργεια αναπτυγμένη στον τόπο έως τα τέλη του 19ου αιώνα, που ήταν σχεδόν πάντα ιερή, γυναικεία και συλλογική πράξη.
      Το φυτό του λιναριού καλλιεργείται κυρίως σε εύφορα εδάφη και χρειάζεται άφθονο νερό για να αναπτυχθεί. Η συγκομιδή γίνεται όταν τα φυτά ωριμάσουν και κιτρινίσουν. Μετά τη συγκομιδή, το λινάρι περνά από διάφορες διαδικασίες όπως η έκθεση στον ήλιο (ξήρανση), το μουσκεύμα (retal), το σπάσιμο (breaking), το κοσκίνισμα (scutching) και το χτένισμα (heckling) για να διαχωριστούν οι ίνες από το ξύλο και να προετοιμαστούν για την υφαντική.

      Εικόνα Εικόνα Εικόνα

    • Ιστορικό και Πολιτιστικό Υπόβαθρο

      1. Ιστορική Σημασία:

        • Η καλλιέργεια και η χρήση λιναριού στην Κρήτη έχουν μακρά ιστορία, με τις αρχαιολογικές ανασκαφές να αποδεικνύουν τη χρήση λιναριού από τους Μινωίτες.
        • Το λινάρι ήταν ένα από τα κύρια υλικά για την παραγωγή υφασμάτων στην αρχαιότητα και την Ενετοκρατία, και χρησιμοποιούνταν τόσο για καθημερινή χρήση όσο και για ειδικές περιστάσεις.

      2. Πολιτιστική Σημασία:

        • Τα λινά υφάσματα ήταν και παραμένουν μέρος της καθημερινής ζωής στην Κρήτη, χρησιμοποιούνται για ενδύματα και οικιακά είδη.
        • Οι γυναίκες της Κρήτης έχουν διατηρήσει τις παραδοσιακές τεχνικές υφαντικής και κεντήματος, δημιουργώντας όμορφα και ανθεκτικά λινά υφάσματα.
        • Τα λινά υφάσματα έχουν σημαντική πολιτιστική αξία και χρησιμοποιούνται σε γιορτές, πανηγύρια και πολιτιστικές εκδηλώσεις.

    • Ιδιότητες των Ινών Λιναριού:

      • Αντοχή: Οι ίνες λιναριού είναι ιδιαίτερα ανθεκτικές και ισχυρές, περισσότερο από το βαμβάκι.

      • Απορρόφηση Υγρασίας: Το λινάρι έχει υψηλή απορροφητικότητα υγρασίας και στεγνώνει γρήγορα, καθιστώντας το ιδανικό για καλοκαιρινά ενδύματα και λευκά είδη.

      • Απαλότητα με τη Χρήση: Αν και αρχικά είναι πιο σκληρό, το λινάρι γίνεται πιο απαλό και εύκαμπτο με τη χρήση και το πλύσιμο.

      • Υποαλλεργικό: Το λινάρι είναι υποαλλεργικό και δεν ερεθίζει το δέρμα.

      Εικόνα

    • Χρήση στην Υφαντική

      1. Υφαντική και Νήματα:

        • Οι ίνες λιναριού χρησιμοποιούνται για την παραγωγή νημάτων που υφαίνονται σε υφάσματα. Τα νήματα λιναριού μπορούν να είναι πολύ λεπτά ή πιο χοντρά, ανάλογα με τη χρήση.
        • Η διαδικασία περιλαμβάνει τη μετατροπή των ινών σε νήματα μέσω χτενίσματος και στριψίματος.

      2. Τεχνικές Υφαντικής:

        • Υφαντική: Οι παραδοσιακοί αργαλειοί χρησιμοποιούνται για την υφαντική λιναριών υφασμάτων. Οι υφάντρες της Κρήτης είναι γνωστές για τη δημιουργία εξαιρετικών λινών υφασμάτων.
        • Κεντήματα: Το λινάρι χρησιμοποιείται επίσης για κεντήματα, καθώς η ανθεκτικότητά του και η δυνατότητά του να βάφεται το καθιστούν ιδανικό για διακοσμητικά σχέδια.

      3. Προϊόντα:

        • Ενδύματα: Φορέματα, πουκάμισα, παντελόνια, σακάκια και καλοκαιρινά ρούχα.
        • Οικιακά Προϊόντα: Σεντόνια, πετσέτες, τραπεζομάντηλα, κουρτίνες και χαλάκια.
        • Διακοσμητικά Αντικείμενα: Κεντημένα υφάσματα, καλύμματα επίπλων και διακοσμητικά τοίχου.

  • Μετάξι

    • Παραγωγή Μεταξιού

      Το μετάξι είναι μία από τις πολυτιμότερες υφαντικές ίνες ζωικής προέλευσης, που βγαίνει απ' την κάμπια του μεταξοσκώληκα (είδος κάμπιας), όταν φτιάχνει το κουκούλι, για να περάσει μια ορισμένη φάση στη μεταμόρφωσή της. Η εκτροφή του γινόταν από τα τέλη του Απριλίου έως τα μέσα του Ιουνίου. Οι μεταξοσκώληκες τοποθετούνται σε σκοτεινό μέρος σε μια επίπεδη επιφάνεια, όπου τρέφονται με φύλλα μουριάς. Έπειτα από 40-50 μέρες αρχίζουν να πλέκουν ένα κουκούλι, το λεγόμενο βομβύκιο, γύρω από το σώμα τους.

      Ο μεταξοσκώληκας κατασκευάζει την ίνα αυτή απ' το έκκριμα των αδένων του, που όταν έρχεται σ' επαφή με τον αέρα, στερεοποιείται και παίρνει τη μορφή συνεχούς και πολύ λεπτής ίνας, που μόνο κάτω απ' την επίδραση κάποιας εξωτερικής αιτίας μπορεί να κοπεί. Στην επεξεργασία των κουκουλιών για να βγει το μετάξι, ακολουθείται μια δύσκολη και σύνθετη διαδικασία. Η κλωστή πρέπει να είναι συνεχής κι ομοιόμορφη. Το ακατέργαστο μετάξι, αρκετά υγροσκοπικό, αποτελείται από φιδροϊνη, (που είναι πρωτεΐνη άσπρου ή κρεμ χρώματος) κατά 60-70% και κατά 20-22% από σερικίνη (κι αυτή πρωτεΐνη). Το υπόλοιπο αποτελείται από διάφορες άλλες ύλες.
      Εκτός όμως απ' το ζωικό μετάξι υπάρχει και το φυτικό, που παράγεται απ' τις ίνες μερικών φυτών που ανήκουν στην οικογένεια των ασκληπιαδιδών ή και των αποκυνιδών.

      Εικόνα

    • Ιδιότητες των Ινών Μεταξιού:

      • Λάμψη: Το μετάξι έχει φυσική λάμψη λόγω της τριγωνικής διατομής των ινών του, που αντανακλούν το φως σαν πρίσμα.

      • Αντοχή: Αν και οι ίνες μεταξιού είναι λεπτές, είναι εξαιρετικά ανθεκτικές και μπορούν να συγκριθούν με το ατσάλι σε αντοχή ανά μονάδα βάρους.

      • Ελαστικότητα: Το μετάξι έχει καλή ελαστικότητα, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να τεντωθεί χωρίς να σπάσει.

      • Ευκαμψία: Είναι μαλακό και ευκαμπτο, γεγονός που το καθιστά άνετο στην υφή και την επαφή με το δέρμα.
      Εικόνα
    • Ιστορικό και Πολιτιστικό Υπόβαθρο

      1. Ιστορική Σημασία:

        • Το μετάξι έχει μεγάλη ιστορική σημασία και έχει συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη πολλών χωρών, ιδιαίτερα της Κίνας.
        • Ο Δρόμος του Μεταξιού ήταν ένα από τα πιο σημαντικά εμπορικά δίκτυα στην αρχαιότητα, μέσω του οποίου το μετάξι και άλλα εμπορεύματα διακινούνταν από την Ανατολή στη Δύση.

      2. Πολιτιστική Σημασία:

        • Το μετάξι συνδέεται με τον πλούτο και την πολυτέλεια. Στην αρχαιότητα, η χρήση του μεταξιού περιοριζόταν στους αριστοκράτες και τους βασιλιάδες.
        • Σήμερα, το μετάξι συνεχίζει να θεωρείται ένα από τα πιο πολύτιμα και εκλεκτά υλικά.

    • Χρήση στην Υφαντική

      1. Υφαντική και Νήματα:

        • Το μετάξι χρησιμοποιείται για την παραγωγή υψηλής ποιότητας υφασμάτων όπως τα σατέν, το σιφόν, το ταφτά και το κρεπ.
        • Οι ίνες μεταξιού μπορούν να συνδυαστούν με άλλες ίνες για να δημιουργηθούν υφάσματα με επιθυμητές ιδιότητες, όπως μείγμα μετάξι-μαλλί ή μετάξι-βαμβάκι.

      2. Τεχνικές Υφαντικής:

        • Υφαντική: Το μετάξι υφαίνεται σε αργαλειούς για την παραγωγή υφασμάτων. Η τεχνική της υφαντικής περιλαμβάνει τη διαπλοκή των νημάτων στημόνι και υφάδι.
        • Βαφή: Το μετάξι βάφεται εύκολα και μπορεί να διατηρήσει ζωντανά χρώματα λόγω της ικανότητάς του να απορροφά βαφές.
        • Κεντήματα: Το μετάξι χρησιμοποιείται συχνά για την κατασκευή κεντημάτων λόγω της αντοχής και της λάμψης του.

      3. Προϊόντα:

        • Ενδύματα: Φορέματα, πουκάμισα, γραβάτες, μαντήλια.
        • Κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα για το σπίτι: Κουρτίνες, σεντόνια, καλύμματα επίπλων.
        • Διακοσμητικά αντικείμενα: Τέχνη, παραδοσιακά ενδύματα, τελετουργικά υφάσματα.

    • Για το μετάξι - Συνέντευξη με την κυρία Περσεφόνη Τερζάκη, στον Αΐμονα Μυλοποτάμου

      Ο μεταξοσκώληκας.  Ήταν ένα πράγμα ψιλό σαν τη ζάχαρη ο σπόρος. Τον εστρώναμε σ’ένα πανί ή προπαντός άμα ήτανε χειμώνας τον βαστούσανε στο στήθος για να ζεσταθεί να ανοίξει.  Τ’ απλώναμε σ’ένα πανί  καθαρό το σπόρο, κι αυτός γινότανε ένα μικρό-μικρό σκουληκάκι. Στην αρχή που δεν μπορούσε φάει παχύ φύλλο, του ρίχναμε τα πιο λεπτά φυλλαράκια από τη μουριά, και σιγά-σιγά πιο μεγάλα φύλλα.  Άνοιγενε, μεγάλωνε. Είχαμε μεγάλες σανίδες, μεγάλες πόρτες, καλαμωτές τις λέγαμε, από καλάμια, και τα αραιώναμε, γιατί πλήθαινε, μεγάλωνε, χόντραινε. Τα μοιράζαμε σε περισσότερα,  πολύ περισσότερα (Σημ. σε περισσότερες καλαμωτές), για να απλώσουνε. Γιατί άμα ήταν πολλά μαζί «έβραζαν» και ψόφανε. Το αραιώνανε κάθε μέρα. Το ταϊζανε.  Έκανε ένα θόρυβο όμορφο «φρρρρ».  Ήταν πολύ όμορφα.  Και μύριζε ωραία.  Άμα έμπαινες στο σπίτι που το ‘φτιαχνε μύριζε. Μετά μας απαγορεύαν οι γειτόνοι, να μην τηγανίζουμε ψάρια, να μην ανάβουμε το ξυλόφουρνο γιατί θα ψοφήσει, να μην έχουμε κακές μυρωδιές γιατί δεν τ’άντεχε ο σκώληκας.  Άμα τύχαινε να ψοφήσει γίνονταν φασαρίες... ψόφησες μου το μετάξι, γιάντα μαγείρεψες,  γιάντα άναψες το φούρνο.  

      Όταν έφτανε η ώρα να πλέξει το κουκούλι, ο σκώληκας έκανε σάλια. Βρίσκαμε φύλλα από χαρουπιά και μέσα στο χαρουπόφυλλο έκανε το κουκούλι, ή από θάμνους, απο αχινοπόδια, από γούβουρα, που λέγαμε ένα χόρτο.  Το στρώναμε γύρω γύρω στο κάθε τραπέζι κι αυτό πήγαινε σιγά σιγά και τρύπωνε κι έκανε το κουκούλι.  Ωραίο πράγμα, πάρα πολύ ωραίο ήτανε. Μετά όταν δεν υπήρχε άλλο πια, το αφήναμε καμπόσες μέρες για να σταθεροποιηθεί.  Μετά τα βγάζαμε και μύριζε ωραία το φύλλο.  Κουκούλια μεγάλα, ωραία. Και τα πηγαίνανε στον ήλιο για να ψοφήσει ο σκώληκας μέσα (Σημείωση: σκεπασμένα με πανί για να μην υπάρχει άμεση έκθεση στον ήλιο. Τα νεώτερα χρόνια κάποιοι τα έβαζαν για λίγη ώρα στον οικιακό φούρνο, αλλά συχνά προκαλούσαν υποβάθμιση του μεταξιού, καθώς αποτύγχαναν να διατηρήσουν ήπια θερμοκρασία. Συνεπώς η ασφαλέστερη μέθοδος παραμένει η παραδοσιακή, με το άπλωμα στον ήλιο. Η πληροφορια αυτή προέρχεται από συζητήσεις που έγιναν στον Κρούστα).

      Άμα ηθέλανε να κάνουν κι άλλο μετάξι, αφήναμε δυο τρία καλά κουκούλια που μας αρέσανε και βγαίναν από μέσα πεταλούδες. Από σκούληκα έβγαινε πεταλούδα. Αυτές τις πεταλούδες τις βάζαμε πάλι σ’ένα πανί και ζευγαρώνανε και κανάνε πάλι σπόρο. Κι αυτόν το σπόρο τον αφήναμε πάλι ορισμένες μέρες και μετά άνοιγε πάλι από μόνο του και κάναμε δίφορο μετάξι, δυό φορές το χρόνο. Αυτό το δίφορο δεν είχε τόση αντοχή όπως το πρώτο.

      Μετά πηγαίναμε στη σβίγα (Σημείωση: τύπος μεγάλης ανέμης που γύρω τυλιγόταν το μετάξι).  Ήταν ένα μεγάλο καζάνι με φωτιά από κάτω και βάνανε νερό κι έβραζε και ρίχνανε μέσα τα κουκούλια. Ξέρανε πόση ώρα έπρεπε να ζεσταθούν, και μετά τα ανακατεύανε και μπερδεύονταν όλες οι κλωστές στην άκρη του ξύλου.  Ήτανε πάρα πολύ ωραίο.  Ήτανε μια πολύ μεγάλη σβίγα και τυλίγαμε το μετάξι. Η σβίγα που υπάρχει στην έκθεση στον Κρούστα είναι μικρή. Η σβίγα που χρησιμοποιούσαν παλιά στα χωριά είχε διπλάσιο περίπου μεγέθος.  Μετά βγάζαμε το μετάξι από τη σβίγα και το κάναμε στρουμπί.  Στρουμπιά τα λέγαμε. Αυτό το πράγμα που βγάναμε από τη σβίγα (Σημείωση: την κούκλα των μεταξωτών ινών) το  τυλίγανε πολλές φορές για να μικράνει, το διπλώνανε στη μέση μια φορά, το ξαναδιπλώνανε δεύτερη φορά και στο τέλος το στρίβανε και γινότανε στριφτό και το δένανε από την απάνω μεριά με φίογκο με άλλο μετάξι και το κρεμούσανε για να στεγνώσει (Σημείωση: στη σκιά, όχι σε άμεση έκθεση στον ήλιο).  Άλλη έκανε πέντε στρουμπιά, άλλη δύο, άλλη ένα, γιατί δεν είχε πολύ μετάξι, άλλη δέκα. Το ένα στρουμπί μπορεί να ήτανε και μισό κιλό. Για να φτιάξουν πανί μιτώναν δύο κλωστές σε κάθε μιτάρι. Άμα θέλανε κάτι άλλο, μονότριχο το λέγανε, βάζανε μια κλωστή.  Στην κατοχή τα υφαίνανε κουστούμια. Άμα είχες κανένα άνθρωπο να σπουδάζει, δεν είχαμε ρούχα και τα δίνανε (σημ. το μεταξωτό πανί) στο ράφτη και τα έραβε κουστούμια, πουκάμισα, φορέματα για τις γυναίκες, μπολίδια. Μπολίδια του χαλιού με κρόσια που τα βάνανε μετά.

      Εικόνα Εικόνα Εικόνα

  • Σύγκριση πρώτων υλών

    • Διαφορές μεταξύ των υλικών

      • Ζεστασιά: Το μαλλί είναι το πιο ζεστό, ενώ το λινάρι και το μετάξι είναι πιο δροσερά.

      • Αίσθηση και Υφή: Το μετάξι είναι το πιο απαλό και λαμπερό, ενώ το λινάρι έχει πιο τραχιά υφή. Το βαμβάκι είναι μαλακό και άνετο για καθημερινή χρήση, ενώ το μαλλί μπορεί να είναι πιο τραχύ.

      • Ανθεκτικότητα: Το μαλλί και το λινάρι είναι πολύ ανθεκτικά, ενώ το βαμβάκι και το μετάξι μπορεί να φθείρονται πιο εύκολα με τη συνεχή χρήση και τα πλυσίματα.

      • Χρήσεις: Το μαλλί χρησιμοποιείται κυρίως για ζεστά είδη και χαλιά, το λινάρι και το βαμβάκι για καθημερινά και καλοκαιρινά ρούχα και είδη οικιακής χρήσης, ενώ το μετάξι για πολυτελή ρούχα και διακοσμητικά.

      • Φροντίδα: Το βαμβάκι είναι το πιο εύκολο στη φροντίδα, ενώ το μετάξι απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή στο πλύσιμο και στη φύλαξη.

      • Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις: Το λινάρι είναι το πιο φιλικό προς το περιβάλλον, καθώς απαιτεί λιγότερο νερό και χημικά για την καλλιέργειά του σε σύγκριση με το βαμβάκι.

      Κάθε υλικό έχει τις δικές του ξεχωριστές ιδιότητες, καθιστώντας το κατάλληλο για διαφορετικές εφαρμογές και χρήσεις, αντανακλώντας τις πλούσιες παραδόσεις και την πολιτιστική ποικιλομορφία της Κρήτης.
      Η επιλογή του κατάλληλου υλικού εξαρτάται από τις ανάγκες, τις προτιμήσεις και τις συγκεκριμένες χρήσεις, με κάθε υλικό να προσφέρει μοναδικά πλεονεκτήματα και ιδιότητες.